امروزه با شیوع بیماری های تنفسی، ریوی و بیماری های ویروسی همه گیر و همچنین با افزایش آلودگی هوا به واسطه وجود ذرات معلق مضر در هوا، استفاده از ماسک به امری اجتناب ناپذیر تبدیل شده است. اگرچه در سال های نه چندان دور برخی از مردم برای محافظت از خود در مقابل آلودگی هوا، گرد و غبار و ویروس های دوره ای همچون آنفولانزا، سرماخوردگی و آبله مرغان از ماسک های تنفسی استفاده می کردند، اما در حال حاضر با وجود شیوع گسترده ویروس کشنده ای همچون کرونا و آنفولانزا و همه گیر شدن آن در جهان، استفاده از ماسک امری کاملا ضروری است. در این مقاله قصد داریم تا به ارائه توضیحات مختصری در مورد ماسک های تنفسی و عمر مفید و کارایی آنها و زمان عوض کردن ماسک بپردازیم:
مهمترین ویروس های تنفسی حال حاضر
با گذشت زمان معمولا ویروس های جدید و ناشناخته ای کشف می شوند که می توانند جان انسان ها را تهدید کنند. در ادامه به معرفی برخی از مهم ترین ویروس های تنفسی حال حاضر دنیا می پردازیم:
ویروس آنفولانزا: ویروس آنفولانزا انواع مختلفی دارد اما آنچه که اهیمت دارد، نحوه انتقال این ویروس است. آنفولانزا از طریق ترشحات تنفسی و دست آلوده منتقل می شود. به همین دلیل قرار گرفتن در معرض سرفه و عطسه افراد مبتلا به این ویروس می تواند شما را نیز آلوده کند.
ویروس کرونا: این ویروس نیز انواع متفاوتی دارد و امروزه جهان با کووید ۱۹ در حال دست و پنجه نرم کردن است. برای پیشگیری از این بیماری باید از تماس مستقیم با افراد مبتلا شده به این ویروس به شدت اجتناب کنید. همچنین قرار گرفتن در معرض قطرات تنفسی ناشی از عطسه و سرفه افراد مبتلا به این ویروس کشنده می تواند جان شما را به خطر بیاندازد.
ویروس سرماخوردگی: این ویروس از دیرباز وجود داشته است اما خطر آن به اندازه ویروس آنفولانزا و کرونا نیست و به راحتی قابل درمان است.
انواع ماسک های تنفسی
ماسک های تنفسی متناسب با نوع کاربردشان انواع مختلفی دارند که برخی از پرکاربردترین آنها عبارتند از:
ماسک سه لایه یا ماسک جراحی: این ماسک ها برای محافظت در مقابل ویروس ها، ذرات آلوده و عفونی و همچنین ترشحات تنفسی طراحی شده است. این ماسک ها با پوشاندن کامل بینی، لب ها و قسمت چانه، از ورود ذرات معلق، ترشحات آلوده و عفونی جلوگیری می کنند. به همین دلیل لبه بالایی این ماسک ها باید کاملا روی بینی ثابت شود. در مورد زمان عوض کردن ماسک در ادامه خواهیم گفت.
ماسک های سه لایه از دو لایه اسپان باند و یک لایه میانی به نام ملت بلون تشکیل شده اند. لایه اسپان باند از گسترش آلودگی جلوگیری می نماید و لایه ملت بلون نیز همانند یک سد دفاعی از ورود میکروب ها و ذرات معلق جلوگیری می کند اما در عین حال مشکلی برای تنفس فرد ایجاد نمی کند.
ماسک سوپاپ دار: این ماسک ها انواع مختلفی دارند که برخی از آنها عبارتند از ماسک های N95، N99 و ffp2. ماسک های سوپاپ دار از قابلیت محافظت کنندگی بسیار بالایی برخوردار هستند و سوپاپی که روی آنها تعبیه شده است نیز باعث عبور هوای بازدم می شود.
ماسک های پارچه ای: این ماسک ها که به صورت دست دوز تولید می شوند، از نظر ظاهری تنوع بسیار بالایی دارند و جای خود را به خوبی در صنعت مد و پوشاک باز کرده اند. ماسک پارچه ای به تنهایی قدرت محافظت کنندگی بالایی ندارد و حتما باید به همراه ماسک های سه لایه و یا با فیلتر ماسک با قابلیت جلوگیری از ذرات استفاده شوند.
بهترین ماسک برای جلوگیری از ویروس
همانطور که می دانید و از طریق رسانه ها و اخبارها نیز اطلاع رسانی شده است، بهترین ماسکی که می تواند در دوران همه گیری ویروس خطرناک کووید ۱۹ مورد استفاده قرار گیرد ماسک سه لایه یا ماسک جراحی است. این ماسک با داشتن دو لایه اسپان باند و یک لایه ملت بلون، از ورود میکروب ها و ذرات و ترشحات آلوده جلوگیری می کند. در استفاده از این ماسک باید به نکات و روش های بسیار مهمی توجه داشته باشید. در غیر این صورت این ماسک کارایی خود را از دست می دهد و استفاده از آن نیز هیچ سودی نخواهد داشت. ماسک های سه لایه یا جراحی، یکبار مصرف هستند و با توجه به قیمت مناسب خود به راحتی قابل استفاده هستند.
عدم استفاده از ماسک سوپاپ دار برای ویروس کرونا
احتمالا در این روزها در اخبار و رسانه ها بارها شنیده اید که برای پیشگیری از ویروس کرونا از استفاده از ماسک های سوپاپ دار و N95 خودداری کنید. اما شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که چرا نباید از ماسک های سوپاپ دار با توجه به قدرت حفاظت کنندگی بالای آنها استفاده نمود.
همانطور که قبلا اشاره کردیم این ماسک ها قدرت حفاظت کنندگی بالایی دارند، اما این حفاظت تنها از شخص شما است. این در حالی است که در شرایط فعلی که دنیا با ویروس کرونا درگیر است، هدف از استفاده از ماسک، محافظت از خود و دیگران است. این ماسک ها به دلیل داشتن سوپاپ، هوای بازدم شما را به بیرون انتقال می دهند و شما به راحتی نفس می کشید. اما اگر شما مبتلا به ویروس کرونا باشید یا حتی اگر ناقل آن باشید، با توجه به عبور جریان هوا به بیرون ممکن است دیگران را در معرض این ویروس مهلک قرار دهید. به همین منظور ماسک های سوپاپ دار تاثیری در مقابله با ویروس کرونا و قطع زنجیره ندارند و باید از استفاده از آنها در این شرایط جدا خودداری کنید.